Jason Kenny, Mwana Olimpiki bora kabisa wa Uingereza, anazungumza na Cyclist kuhusu umaarufu, ndoa na lishe yake ya bangers na mash
Kutoka kwa shangwe za ufunguzi wa 'Hi-ya' hadi kwaheri ya kirafiki 'Ta-ra', mwendesha baiskeli maarufu wa chini kwa chini wa Bolton, Jason Kenny haonyeshi ishara yoyote wakati wa mahojiano yetu kuwa hadhi yake mpya kama pamoja iliyofanikiwa zaidi. Mwana Olimpiki wa Uingereza katika historia atasababisha mabadiliko makubwa katika tabia au nafsi yake.
Kenny si mwanamichezo utamkuta akichanganyikana na warembo kwenye saketi ya karamu ya A-Orodha au akimchukia Cristiano Ronaldo kwa kuweka sanamu ya nta yenye ukubwa wa maisha yake kwa ajili ya chumba chake cha kulala. Licha ya kumiliki medali sita za dhahabu za Olimpiki, anasalia na furaha kutumia siku zake akichezea pikipiki katika karakana yake au kufanya wizi wa pikipiki na mash jikoni mwake. Hata kuongelea mafanikio yake kunamfanya ajisikie kuchanganyikiwa.
'Ilikuwa ni ukungu kidogo,' asema Kenny, 28, akitafakari medali tatu za dhahabu katika mbio za mtu binafsi, mbio za timu na matukio ya keirin kwenye Olimpiki ya Rio ambayo yalimvutia zaidi akiwa na Sir Chris Hoy juu ya orodha ya wakati wote ya Uingereza ya mashujaa wa Olimpiki. 'Mara tu nilipopata ya nne ilihisi kama walianza kushambulia ghafla. Nakumbuka nilipopata wa tatu [huko London 2012], sikuwa nimefikiria juu yake, basi mtu fulani alisema nilikuwa wa nane katika orodha ya Wana Olimpiki waliopambwa zaidi [wa Uingereza] na hiyo ilikuwa nzuri sana. Kisha huko Rio nilianza kujiondoa na kuinua viwango na ni mega tu, sivyo? Ni orodha nzuri kuwamo.’
Kenny bado haamini kwamba sasa anamiliki medali nyingi za dhahabu kuliko wababe wa Olimpiki kama vile mwendesha baiskeli mwenzake Sir Bradley Wiggins na mpanda makasia Sir Steve Redgrave, ambao wote wamepata tano. 'Sijilinganishi kwa njia yoyote na watu hao, unajua. Walichokifanya mmoja mmoja ni cha ajabu. Una Brad akishinda medali za dhahabu pamoja na kushinda Tour de France. Una Chris ambaye aliunda eneo la Baiskeli la Uingereza kama tunavyoijua leo kwa kushinda medali nyingi. Halafu una Sir Steve Redgrave ambaye alifanya hivyo zaidi ya Michezo mitano mfululizo, ambayo ni ujinga tu. Kwa hiyo sijilinganishi nao hata kidogo. Ni heshima kubwa kuwapo kwenye orodha pamoja na majina hayo.’
Akili ya wimbo mmoja
Katika enzi ambayo wanariadha wanatarajiwa kushindana bila mshono kutoka kwa uchezaji wa riadha unaotoa jasho hadi utangazaji bora wa baada ya tukio, Kenny anayekwepa kuangaziwa ni tatizo. Tabia yake ya kutoona haya inadhihirika hata zaidi ikizingatiwa kwamba ameolewa na mwendesha baiskeli wa mbio fupi Laura Kenny (nee Trott), ambaye akiwa na medali nne za dhahabu tayari ndiye Bingwa wa Olimpiki wa Uingereza aliyefanikiwa zaidi wa kike. Lakini Kenny anafurahia kuishi maisha ya utulivu kijijini Cheshire.
‘Niliondoka Rio siku moja baada ya kumaliza mbio kwani nilikuwa nimetoka nyumbani kwa muda mrefu na nilitaka tu kurudi kwa mbwa [sprolo na Pringle] na kupanga nyumba. Hakukuwa na sherehe ya haraka kama hiyo. Tulitaka tu kuendelea na maisha. Kabla ya Olimpiki lazima usitishe maisha yako na nilikuwa na orodha ndefu ya mambo ya kufanya ambayo ningeahirisha.’
Ilivyobainika, mojawapo ya mambo hayo madogo yalikuwa kufunga ndoa katika sherehe ya siri mwishoni mwa Septemba. Lakini Kenny ameridhika kutumia siku zake kufanya kile anachoeleza kwa furaha kuwa ‘mambo ya kuchosha’.
‘Ninapenda kutunza baiskeli zangu kwenye karakana au kwenda nje kwa baiskeli barabarani na kufurahia hali ya hewa yoyote nzuri. Tuna mbwa kwa hivyo ni vizuri kwenda mashambani tunapoweza. Mimi huwa katika gereji kila wakati, nikipanga pikipiki zangu au kuvuta moja kati yao vipande-vipande.’
Mtu anayejitambua kuwa kichwa cha petroli, Kenny ameshindana na magari katika Mashindano ya Radical Challenge na mkusanyiko wake wa pikipiki umejumuisha KTM Duke 390 na Kawasaki Z1000SX.‘Alijistarehesha’ baada ya Rio kwa kuchanganya mapenzi yake ya kuendesha baiskeli na saketi za magari katika tukio la upeanaji wa baiskeli la Revolve 24 katika Brands Hatch.
‘Revolve ilikuwa changamoto ya kufurahisha na kwa sababu tuliifanya kama timu tulikuwa na urafiki mzuri. Nilifanya hivyo na baba yangu, mjomba wangu na baba mkwe wangu na ilikuwa kicheko kizuri. Ilikuwa ya kuchekesha kuona watu wakiteseka. Kulikuwa na changamoto chache - bila shaka kuu kuu kwenye wimbo, lakini pia lishe na ahueni kati ya vipindi - lakini ilikuwa ya kufurahisha.’
wanandoa wa dhahabu
Kenny anakiri kwamba uhusiano wake na mkewe umekuwa msaada mkubwa katika maisha yake ya kikazi. Wanandoa hao wanatoa wasifu wa pamoja, mwezi huu, ambapo wanajadili mambo mengi ya kujitolea ambayo imechukua ili kufika kileleni.
‘Kwa namna fulani imekuwa changamoto kwa sababu kama wanariadha lazima uwe na ubinafsi. Labda katika baadhi ya mahusiano kuna mtu anacheza nafasi ya usaidizi wakati mwingine ni mwanariadha wa wakati wote, lakini sote tunacheza jukumu la usaidizi na sisi sote ni wanariadha. Kwa hiyo kuna maelewano. Lakini upande mwingine ni kwamba tunaelewa majaribu na shida tunazopitia ili tuweze kusaidiana.’
Mwanariadha huyo wa mbio-mbio anakiri kuwa kuna uwezekano wa kushinda medali zozote za dhahabu kwa ajili ya mahaba. Pendekezo lake lilikuwa jambo la kawaida: ‘Ilikuwa siku ya nasibu kweli. Mimi si mzuri sana katika kukaa kwenye vitu, kwa hivyo mara moja nilinunua pete hiyo ilikuwa kweli. Nadhani ilikuwa siku chache baada ya kununua pete. Tulikuwa tukitazama tu usiku mmoja na nikawaza, "Ah, sod it." Niliuliza tu na hiyo ilikuwa kweli. Laura hakujali.’
Kupika si somo gumu katika kaya ya Kenny. 'Hapana, hatutashinda tuzo yoyote kwa hilo pia. Ninafanya sehemu ya simba ya kupikia. Tunayopenda ni bangers na mash, ambayo sio bora kwa lishe. Ina kiwango cha juu cha protini kwa hivyo ndivyo tunavyojiuzia sisi wenyewe, lakini kwa mash inayotiririka kwenye siagi na mchuzi pengine haifai.’
Kenny anapenda kutania kwamba yeye ni ‘sodi duni’. Hiyo si kweli kabisa. Amejaa vijembe, vijembe vya kujidharau. Ni hivyo tu, tofauti na wanariadha wengi, hana nia ya kutafuta umaarufu kwa ajili ya umaarufu. Ikiwa atashinda medali, ni kwa sababu yeye ni mshindani mkali. Umakini wa umma ni matokeo tu ya mafanikio hayo. Inaeleza kuwa kati ya zawadi nyingi kwa mafanikio yake anayojivunia zaidi siku ambayo kituo kipya cha burudani cha Bolton kiliitwa Jason Kenny Center.
‘Mambo kama hayo ni mazuri sana. Hicho ni kituo cha michezo kwa hivyo ninahisi karibu na moyo wangu. Sikuzote nilikuwa chini ya kituo changu cha burudani kama mtoto kwa hivyo ni vizuri kuhusishwa na kituo changu.’
Mjinga
Kenny alizaliwa Farnworth, karibu na Bolton, tarehe 23 Machi 1988. Akiwa mtoto alikuwa shabiki wa soka, tenisi, kuogelea na kuendesha baiskeli. ‘Nakumbuka sikuzote nilitaka kupanda. Kaka yangu Craig ananizidi miaka minne na nilikuwa nikimfukuza kila mara. Tulikuwa na bustani kubwa sana na baba yangu angetuongoza huku akiwa ameshikilia tandiko.’
Kwa mara ya kwanza alichukua sampuli ya kasi ya kasi ya uchezaji benki na uti wa mgongo ya uwanja wa ndege wa Manchester akiwa na umri wa miaka 11 au 12. 'Mjomba wangu alienda na wenzi wachache kutoka kazini na nilienda kwenye kikao cha ladha. Alifikiri ni kitu ambacho mimi na kaka yangu tungefurahia. Sote tuliipenda na tukaingia kwenye kilabu cha watoto huko. Nilianza kwenda mara moja kwa wiki na nikatambulishwa kwa mbio kidogo.’
Mpanda farasi huyo mchanga alinufaika hivi karibuni kutokana na upanuzi wa mfumo wa Baiskeli wa Uingereza unaofadhiliwa na Bahati Nasibu. Mafanikio ya Olimpiki ya Chris Boardman (1992), Jason Queally (2000) na Chris Hoy (2004) yalikuwa ya kutia moyo.
‘Nilipokuwa na umri wa miaka 13 hivi, Mbio za Baiskeli za Uingereza zilikuwa zikimjaribu kila mtu aliye na leseni ya mbio na nilikuwa nimetoka kushindana na raia. Nilipimwa na nikaalikwa kwenye Timu ya Talent. Kisha nilipokuwa na umri wa miaka 16 Mpango wa Maendeleo ya Olimpiki ulifanywa, ambao ulinipeleka hadi kufikia umri wa miaka 18. Na kisha nilipokuwa na umri wa miaka 18 Chuo cha Sprint kilianzishwa. Kwa hivyo hatua zilionekana mbele yangu na nikazichukua tu. Nilibahatika kwa maana hiyo.’
Katika matukio yatakayofuata huko Rio miaka 10 baadaye, Kenny alishinda dhahabu katika mbio za mbio, mbio za timu na keirin kwenye Mashindano ya Dunia ya Vijana nchini Ubelgiji mnamo 2006. 'Nilikuwa kwenye Ulimwengu wa Vijana mwaka huu. hapo awali na kulikuwa na watu kama [bingwa wa dunia mara nne] Max Levy na [bingwa wa dunia mara tatu] Kevin Sireau wakishindana. Nilitoka katika raundi za mapema lakini ilikuwa nzuri kukimbia. Nilifanya kazi kwa bidii kwa ijayo na ilikuwa mafanikio yangu ya kwanza ya kimataifa. Wakati huo kila kitu kilikuwa rahisi sana. Unashangaa ugomvi ni nini kwani unazidi kupata nguvu na kasi kila siku katika umri huo. Lakini nilipoingia kwenye kikosi cha wakubwa kila kitu kilibadilika. Kama mwanafunzi mdogo nilikuwa nafanya 10.3 na kwa wakubwa kiwango kilikuwa 10.099 kwa hivyo haikuonekana kuwa mbali sana. Lakini niligundua jinsi hatua hiyo ya mwisho ingekuwa ngumu.’
Kutafuta dhahabu
Katika Mashindano yake ya kwanza ya Ubingwa wa Dunia mwaka wa 2008, Kenny alimaliza wa tano katika mbio za mbio. Hakusahau kukata tamaa. ‘Hilo lilikuwa ni tatizo langu la kwanza, lakini nadhani hilo lilinisaidia na kunionyesha kuwa lingekuwa pambano la kweli. Kuanzia wakati huo na kuendelea, niliinamisha kichwa.’
Kenny ana kumbukumbu nzuri za Michezo ya Olimpiki ya Beijing ya 2008, ambapo alishinda dhahabu katika mbio za mbio za timu pamoja na Chris Hoy na Jamie Staff na fedha katika mbio za mtu binafsi nyuma ya Hoy. ‘Ilikuwa ni uchawi, ndio. Hiyo ilikuwa uzoefu wetu wa kwanza wa kutawala Michezo. Athens ilikuwa nzuri sana, lakini tulipoenda Beijing tuliiondoa kwenye bustani. Ilikuwa nzuri kuwa sehemu ya timu hiyo.’
Kenny aliibuka bora zaidi London 2012, akishinda dhahabu katika mbio za timu pamoja na Hoy na Philip Hindes huku pia akitwaa dhahabu katika mbio za mtu binafsi. "Ilikuwa ushindi wangu wa kwanza kwa mtu binafsi hivyo ilikuwa tofauti kidogo - kubwa kidogo," anasema. ‘Hasa kufanya yote katika Michezo ya nyumbani.’
Hata hivyo, uchezaji wa Kenny mjini Rio ndio uliomletea mafanikio makubwa zaidi, akidai dhahabu katika mbio za mbio za timu akiwa na Hindes na Callum Skinner, akitwaa dhahabu yake ya kwanza ya keirin katika Olimpiki na kumshinda mwenzake Skinner na kushinda dhahabu ya mbio binafsi.
‘Tuliweka mambo ya kawaida,’ asema Kenny wa pambano hilo.'Tulipoingia kwenye wimbo tulikuwa tunajaribu kushinda na kijijini tulikuwa wachezaji wenza. Wakati wa kifungua kinywa tulikuwa bado tunapata kahawa. Unabadilisha sehemu. Hakika hauzungumzii jinsi umechoka zaidi. Unatumaini tu kwamba mtu mwingine amechoka kama wewe. Lakini hatukuwahi kufikiria juu yake, isipokuwa wakati watu wengine walianza kuchukua mick.’
Baada ya maandalizi makali kuelekea Rio, inaeleweka kuwa ana furaha kuchukua mapumziko kutoka kwa vipindi chungu vya kunyonyesha, kukimbia mbio na mazoezi ya kikatili ya gym ambayo yalikuwa msingi wa mafanikio yake. Ungewasamehe akina Kenny kwa kutazamana kwenye mlo wa jioni wa kuponda bangers na kusaga na kutabasamu kwa kila jambo ambalo wametimiza.
‘Ukweli ni kwamba hatufikirii sana kulihusu,’ afichua Kenny. 'Laura ametaja kuhusu siku moja kutengeneza saa kutokana na medali za dhahabu na tumezungumza kwa dhati kuhusu jinsi tunavyoweza kuifanya. Lakini zaidi ya hayo hatuzungumzii kuhusu medali zetu, zaidi ya uratibu wa mahali pa kuziweka kwa usalama. Wanatuhurumia lakini sidhani kama kuna mtu yeyote angewataka. Sio kama unaona medali za dhahabu za Olimpiki zikitolewa kwenye eBay, sivyo? Lakini baada ya kuishi na kupumua kila undani wa mafunzo kabla ya Rio, ni vizuri kuchukua hatua nyuma na kuwa kawaida kwa muda.’
Ni sifa ambayo Kenny, licha ya mafanikio yake aliyoyapata, anaona rahisi kuliko wengi.
Laura Trott na Jason Kenny: Wasifu utachapishwa tarehe 10 Novemba katika hardback (£20, Michael O'Mara Books). Kwa toleo la 2017 la Revolve24 tembelea revolve24.com
